Đợt lạnh thường khiến nhiệt độ giảm đột ngột, gió mạnh và không khí trở nên hanh khô, ảnh hưởng rõ rệt đến sức khỏe và sinh hoạt hằng ngày. Khi không chuẩn bị kịp, nhiều người dễ bị cảm lạnh, viêm họng hay mệt mỏi kéo dài. Hiểu rõ đặc điểm của thời tiết mùa đông và chủ động thích nghi sẽ giúp bạn và gia đình duy trì nhịp sống ổn định, an toàn hơn.
Đợt lạnh là gì, xuất hiện khi nào?
Khái niệm và đặc điểm
Đợt lạnh thường hình thành khi khối không khí lạnh từ vùng áp cao di chuyển xuống, lấn át lớp không khí ấm đang bao phủ khu vực. Sự chênh lệch nhiệt độ lớn trong thời gian ngắn khiến cơ thể khó thích nghi, đặc biệt là với người có sức đề kháng yếu. Ngoài ra, yếu tố gió mùa và độ ẩm cũng góp phần tạo cảm giác rét buốt hơn so với chỉ số nhiệt độ trên bản tin thời tiết.
Các kiểu hình thời tiết thường gặp
Khi Đợt lạnh tràn về, thời tiết thường trở nên u ám, nhiều mây, đôi khi kèm theo mưa phùn, sương mù hoặc thậm chí băng giá ở vùng núi cao. Ở thành phố, người dân có thể cảm nhận rõ gió lùa, không khí khô và nhiệt độ giảm sâu vào ban đêm, sáng sớm. Từng khu vực địa lý sẽ có kiểu thời tiết đặc trưng, nhưng điểm chung là cảm giác lạnh thấm nhanh vào cơ thể nếu không được giữ ấm cẩn thận.
Ảnh hưởng của Đợt lạnh đến cuộc sống hằng ngày
Tác động đến sức khỏe thể chất
Đối với sức khỏe, Đợt lạnh là thời điểm nhiều bệnh lý hô hấp như cảm cúm, viêm phế quản, viêm họng, hen suyễn có xu hướng bùng phát mạnh hơn. Cơ thể khi bị nhiễm lạnh dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi, đau nhức cơ, ngủ không sâu giấc, từ đó làm giảm sức đề kháng tự nhiên. Những người có bệnh nền tim mạch, huyết áp cao cũng cần đặc biệt chú ý vì nhiệt độ thấp có thể gây co mạch, làm tăng nguy cơ tai biến.
Tâm lý, cảm xúc và hiệu suất học tập, làm việc
Không chỉ thể chất, Đợt lạnh còn tác động không nhỏ đến tâm lý và hiệu suất làm việc, học tập của mỗi người. Không ít người cảm thấy uể oải, lười vận động, khó tập trung, thậm chí dễ rơi vào trạng thái buồn bã do thiếu ánh nắng. Nếu không biết cách sắp xếp thời gian nghỉ ngơi, vận động hợp lý, công việc và việc học rất dễ bị trì trệ trong suốt thời gian thời tiết rét kéo dài.
Sinh hoạt gia đình và chi phí sinh hoạt
Trong gia đình, Đợt lạnh thường kéo theo nhu cầu sử dụng nhiều điện hơn cho thiết bị sưởi, bình nóng lạnh, chăn đệm điện hoặc máy sấy quần áo. Chi phí sinh hoạt tăng lên đáng kể nếu không có kế hoạch sử dụng năng lượng hợp lý và tiết kiệm. Bên cạnh đó, quần áo, chăn màn lâu khô, nhà cửa ẩm thấp cũng khiến việc dọn dẹp, giặt giũ, chăm sóc con nhỏ trở nên vất vả hơn rất nhiều.
Kinh nghiệm ứng phó với Đợt lạnh hiệu quả
Chuẩn bị trang phục và không gian sống
Để chủ động ứng phó, mỗi gia đình nên coi Đợt lạnh là tín hiệu để rà soát lại tủ quần áo, chăn màn và các vật dụng giữ ấm cần thiết. Áo khoác dày, khăn len, tất chân, mũ, găng tay, túi chườm ấm… nên được chuẩn bị đầy đủ cho từng thành viên, nhất là trẻ em và người lớn tuổi. Không gian sống cũng cần được kiểm tra kín gió, tránh gió lùa qua cửa sổ, khe cửa, đồng thời sắp xếp góc nghỉ ngơi thật ấm áp, gọn gàng.
Dinh dưỡng, vận động và chăm sóc bản thân
Trong thời gian Đợt lạnh diễn ra, chế độ ăn uống và vận động khoa học sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, ít bị cảm hơn. Các món ăn ấm, giàu dinh dưỡng như súp, cháo, canh nóng, gừng, tỏi, chanh mật ong… vừa giúp giữ nhiệt vừa tăng sức đề kháng. Bên cạnh đó, duy trì thói quen vận động nhẹ nhàng như tập yoga, đi bộ trong nhà, giãn cơ buổi sáng sẽ giúp khí huyết lưu thông tốt hơn, tinh thần cũng phấn chấn hơn.
Lưu ý an toàn trong Đợt lạnh kéo dài
Bảo vệ người già, trẻ nhỏ và người bệnh
Khi xuất hiện Đợt lạnh kéo dài, nhóm người dễ tổn thương như trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính cần được quan tâm sát sao hơn. Gia đình nên chuẩn bị sẵn thuốc men cơ bản, thiết bị đo thân nhiệt, huyết áp, đồng thời theo dõi các dấu hiệu bất thường như ho kéo dài, khó thở, đau ngực, sốt cao. Việc đưa người bệnh đến cơ sở y tế kịp thời sẽ giúp hạn chế tối đa biến chứng nguy hiểm.
Sử dụng thiết bị sưởi ấm đúng cách
Việc sử dụng thiết bị sưởi trong Đợt lạnh cần đi kèm với kiến thức an toàn để tránh cháy nổ, chập điện hoặc ngộ độc khí. Không nên che kín hoàn toàn phòng khi đốt than, dùng bếp than tổ ong hay các thiết bị sinh ra khí độc, bởi thiếu lưu thông không khí rất nguy hiểm cho đường hô hấp. Với máy sưởi, chăn điện, bình nóng lạnh, hãy kiểm tra dây dẫn, ổ cắm và tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất trước khi sử dụng tại Xe Máy Anh Lộc.
Đợt lạnh và ý thức bảo vệ môi trường
Sống xanh nhưng vẫn ấm áp
Ở góc độ môi trường, mỗi Đợt lạnh cũng là lời nhắc về biến đổi khí hậu và thói quen sử dụng năng lượng của chúng ta. Nếu lạm dụng thiết bị sưởi không tiết kiệm, dùng đồ dùng kém chất lượng hoặc đốt rác, đốt than bừa bãi, chất lượng không khí sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Thay vào đó, hãy ưu tiên thiết bị tiết kiệm điện, tận dụng ánh nắng ban ngày, trồng thêm cây xanh và giữ thói quen sống xanh nhưng vẫn ấm áp, an toàn.
